Ακολουθούν δημοσιευμένες γνώμες σπουδαίων δημιουργών, παρμένες από τα οπισθόφυλλα των κόμικς του Ρονιν. Την μετάφραση την έχω κάνει εγώ. Πριν περάσω όμως στο κυρίως άρθρο να δώσω μερικά στοιχεία για του τίνος πρόκειται. Το Ρονιν είναι μια μίνι σειρά, ένα γκραφικ νοβελ έξι τευχών της ΝτιΣι δημοσιευμένο το 1983/1984. Δημιουργός, συγγραφέας και σκιτσογράφος είναι ο Φρανκ Μιλλερ. Το χρώμα το έχει επιμεληθεί η φανταστική Λυνν Βαρλεη (Lynn Varley).
Για κάποιο καιρό παρακολουθούσα την άνοδο του Φρανκ Μιλλερ. Στην αρχή υπέπεσε (ο Μιλλερ) της προσοχής μου όταν έκανε τον Ντερντεβιλ όπου φανέρωσε ένα ταλέντο σε πρωτοποριακό κανόνισμα των πάνελ του κόμικς σε συνδυασμό με δυναμικό σκιτσάρισμα. Αλλά, σημαντικότερο για μένα ήταν η βασική του ικανότητα να δημιουργεί ανάλογη διάθεση και συναισθηματικό περιεχόμενο. Χειροκρότησα την διακαή του έρευνα και μελέτη πέρα από τα σύνορα της τέχνης τα γνωστά, τα οποία αυτός βρήκε. Το Ρονιν δείχνει ένα τεράστιο βήμα στην καλλιτεχνική πρόοδο του Μιλλερ. Με αυτό το κόμικς παρουσιάζει μια πιο ώριμη χρήση των καρέ καθώς επίσης και θαρραλέο πειραματισμό μελανώματος και στυλ. Περιμένω με ανυπομονησία την συνέχεια της σειράς.
Γουηλ Αησνερ. (Will Eisner)
Μια rip-snorting ιστορία της μετά-Τριτοπαγκοσμιοπολεμικης μελαγχολίας. Εάν ψάχνεται για ειρήνη και ησυχία, ψάξτε αλλού. (Rip snorting σημαίνει αυτολεξεί_ ακόλαστη επίδειξη θυμού με ξεφύσημα.)
Γουόλτερ Σαημονσον. (Walter Simonson)
Αυτό θα αποτελέσει το νέο κριτήριο βάση του οποίου τα κόμικς θα κρίνονται... λίγο δυσοίωνα, λίγο επικίνδυνα και πολύ διασκεδαστικά.
Κλάους Γιάνσον. (Klaus Janson)
Το Ρονιν προκαλεί τους αναγνώστες με μια βίαιη άποψη του μέλλοντος, κάποιες ενοχλητικές ενοχές για την σημερινή ανθρώπινη κατάσταση και ένα ανησυχητικό στιλιστικό ξεκίνημα στην τέχνη του Φρανκ Μιλλερ. Αυτοί που θα περίμεναν μια επανάληψη του Ντερντεβιλ, ή που απλά δεν αρέσκονται σε προκλήσεις, μπορεί να δυσαρεστηθούν ή να μπερδευτούν. Αυτοί που απολαμβάνουν την ευκαιρία να παρακολουθούν ένα καλλιτέχνη να παίρνει ρίσκα δεν έχουν άλλη επιλογή από το να είναι ικανοποιημένοι. Υπολογίστε με στους δεύτερους από τους παραπάνω αναφερόμενους.
Στηβ Γκερμπερ. (Steve Gerber)
Μια θαυμάσια σύνθεση σκίτσου και σεναρίου, ένα από τα πρώτα –και τα καλύτερα– κόμικς που εκμεταλλεύεται πλήρως τις έμφυτες πιθανότητες του έγχρωμης διαδικασίας φορματ. Δεν μπορώ να περιμένω να δω τι γίνεται μετά– περιμένω με ανυπομονησία να δω και τον συγγραφέα και το έργο να εκπληρώνουν την αξιοσημείωτη δυναμική τους.
Κρις Κλαρεμοντ. (Chris Claremont)
Το μέτρο βάση του οποίου όλα τα άλλα κόμικς θα κρίνονται, εντάξει... ίσως τώρα να σταματήσουν να τα αποκαλούν κομικ μπουκς.
Λεν Βαην. (Len Wein)
Μόνο κάποιος όμοια εμπλεκόμενος στου ιδίου τύπου εγχείρημα μπορεί να εκτιμήσει την ικανότητα, την αφοσίωση και τον αγνό ιδρώτα που απορρέουν στο Ρονιν του Φρανκ Μιλλερ. Ο Φρανκ έχει σταθερά βάλει και τα δυο του πόδια στο μονοπάτι το οποίο τα κόμικς πρέπει να πάρουν, εάν το συγκεκριμένο μέσο είναι να φτάσει την απόλυτη δυναμική του. Το Ρονιν μας παραδειγματίζει την δημιουργικότητα και προσπάθεια τα οποία θα είναι σημείο αναφοράς για τις εκδόσεις που ακoλουθούν. Ένα συναρπαστικό κομικ-μπουκ σε ένα συναρπαστικό καιρό για την βιομηχανία μας.
Τζο Κιουμπερτ. (Joe Kubert)
Ναι. Στο Ρονιν ο Φρανκ Μιλλερ πειραματίζεται. Στο στυλ της τέχνης του, στην τεχνική της εξιστόρησης, στο να προχωρεί βαθύτερα στα θέματα και στις επιρροές του, που προηγουμένως είχαν απλά αγγιχθεί. Ναι. Περισσότερα αιτήματα γίνονται στον αναγνώστη, όπως με τον κινηματογράφο, η προσέγγιση είναι εξωτερική. Διάλογοι, εικόνες, και η στοιχειοθέτηση και αντιπαράθεση των καρέ τα λένε όλα, όχι παντοδύναμες επικεφαλίδες (ή υπότιτλοι) ή βολικά μπαλονάκια σκέψης. Ναι. Το κάνει να ακούγεται σαν ο Φρανκ να δημιουργεί ένα έργο μελλοντική έκθεση σε μουσείο, ένα εγχειρίδιο ή μελλοντικo θέμα για την διατριβή κάποιου. Και μπορεί να το κάνει. Αλλά αυτό δεν θα πρέπει να διώξει από το μυαλό κάποιου το γεγονός ότι το Ρονιν είναι ένα συναρπαστικό και διασκεδαστικό κόμικς, το οποίο σαν όλα τα αληθινά καλά κόμικς στήνει τον δικό του κόσμο, σε ρουφά μέσα και σε κρατά προσηλωμένο να διαβάσεις την συνέχεια. Διάολε. Μην αργείτε να μπείτε στο θέμα. Αγοράστε το. Είναι καλό.
Άρτι Γκουντγουην. (Archie Goodwin)
Αυτό που κάνει ο Φρανκ είναι να παίρνει το βασικό πακέτο και να το ανακατεύει. Το διαστρεβλώνει. Το λυγίζει. Το σπρώχνει έξω από κάθε σχήμα. Και ποτέ δεν ξεχνά ότι πρόκειται για ένα κομικ-μπουκ. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος έπαινος που γνωρίζω.
Τζων Μπερν. (John Byrne)
Το Ρονιν διακηρύσσει το θαύμα μιας ατομικής δημιουργικής διάνοιας που φτάνει την υψηλή τέχνη. Συνθέτει τεχνικές που μαθεύτηκαν από τους μεγάλους δασκάλους, τις αλλάζει για αναγνώστες διψασμένους για την τελειότητα και δείχνει ότι ο Φρανκ Μιλλερ θα έχει ένα μακρύ και ικανοποιητικό τελευταίο γέλιο εις βάρος όλων εκείνων που ισχυρίστηκαν ότι είναι αστέρι της μιας φοράς. Θριαμβευτικά ο Μιλλερ είναι στην διαδικασία της αποπληρωμής της αρχικής του υπόσχεσης που τον έκανε μια ξαφνική εντυπωσιακή δύναμη στο χώρο των κόμικς. Το Ρονιν είναι, ας το θέσουμε σύντομα, μια κορυφή τελειότητας βάση της οποίας οι άλλοι πρέπει να ανέρχονται.
Χαρλαν Ελλισον. (Harlan Ellison)
Ο Φρανκ δεν είναι κάποιος ο οποίος απομακρύνεται από το τολμηρό εγχείρημα ή διστάζει να πάρει μεγάλο ρίσκο στην πλοκή ή στο γραφιστικό περιεχόμενο. Αυτή την φορά έλαμψε με μια αποτρόπαια ιστορία, μεγάλων μεγεθών... μια ιστορία που περιγράφει τον παρελθόν ενός άντρα και το μέλλον όλων μας με πλατιές, εκφραστικές πενιές μελανώματος, εμπλουτισμένη με την υποβλητική χροιά της Λυνν Βαρλεη. Μια ιστορία η οποία διαδοχικά αυξάνει τους χτύπους της καρδιάς σου και σε στέλνει αδιάβαστο. Είστε όλοι προσκεκλημένοι να ακoλουθήσετε τον Φρανκ αλλά σας παρακαλώ αφήστε χώρο για μένα. Δεν μπορώ να περιμένω, πως αυτό θα τελειώσει.
Τερρυ Οστιν. (Terry Austin)
Όταν ένας νέος σκιτσογράφος έρχεται στο προσκήνιο και ενθουσιάζει τους αναγνώστες με την δουλειά του, αυτός ονομάζεται καυτός νέος τύπος. (Hot young turk. Πώς να το μεταφράσω? Καυτός νέος Τούρκος?) Όταν αυτός ο ίδιος ο σκιτσογράφος μελανώνει την δουλειά του, δίνοντας της ειλικρίνεια, ακεραιότητα και ταυτότητα, καλείται τότε ένας ολοκληρωμένος καλλιτέχνης. Όταν αυτός ο ίδιος καλλιτέχνης σχεδιάζει, μελανώνει, γράφει και επιβλέπει συνολικά το προϊόν, δημιουργώντας ένα φαινόμενο το οποίο προάγει την βιομηχανία του κόμικς, τότε αυτός ο καλλιτέχνης λέγεται Φρανκ Μιλλερ και το προϊόν Ρονιν.
Μπιλ Σινκιεβιτς. (Bill Sienkiewicz)
Ένα μνημείο στην τέχνη της κομικ-μπουκ εξιστόρησης_ Ο Φρανκ Μιλλερ και η Λυνν Βαρλεη δημιουργούν ένα έργο αισθησιακού θαύματος.
Τζωρτζ Περεζ. (George Perez)
Ρονιν. Καλά. Σίγουρα. Κουράστηκα λίγο να ακούω για το Ρονιν. Κάθε λίγο και λιγάκι, άνθρωποι σαν τον Φρανκ Μιλλερ εμφανίζονται. Μπορούν να σκιτσάρουν απίστευτα καλά και μπορούν να γράψουν ακόμη καλύτερα. Η αίσθηση τους του εξιστορείν είναι πάντα ένα-δυο βήματα πάνω από το τέλειο. Και πάντα βελτιώνονται. Όταν νομίζεις πως φτάνουν στο καλύτερο το οποίο θα μπορούσαν ποτέ αυτοί να φτάσουν, αυτοί γίνονται ακόμη καλύτεροι. Και πάντα δουλεύουν γρήγορα επίσης. Μισώ ανθρώπους σαν τον Φρανκ Μιλλερ. Στα αλήθεια μισώ.
Μπερνι Ραητσον. (Berni Wrightson)
Ο Φρανκ δεν αποπειράθηκε μόνο να βελτιώσει απλά την τέχνη των κόμικς, αλλά το πέτυχε κιόλας. Το Ρονιν είναι ένα όμορφο μείγμα σχεδίων, κειμένου και χρώματος.
Μαρβ Γουλφμαν. (Marv Wolfman)
