Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Πως σώθηκαν τα κόμικς με υπερήρωες?

Τα κόμικς με υπερηρωες είναι ιστορίες ανθρώπων ή πλασμάτων οι οποίες φορώντας διάφορους μανδύες είναι γραμμένες για να μας διηγηθούν ένα φανταστικό γεγονός. Όποιον μανδύα και να φορούν. Όποιο γεγονός και να συμβεί, χρησιμοποιείται σαν πρόφαση. Είναι η δικαιολογία βάση της οποίας θα μας εξιστορήσουν ότι ο Σούπερμαν πεταει στον ουρανό και βλέπει μέσα από τοίχους. Αυτός είναι ο κανόνας. Έχουμε πλοκή, όσο καλύτερη γίνεται, αλλά αντικειμενικός στόχος παραμένει η δράση. Το υπόβαθρο της ιστορίας εξυπηρετεί μόνο το άλλοθι της μπουνιάς.

Η λογική όλων των ειδών περιπέτειας συνοψίζεται πολύ ωραία στην φράση του Τοντ ΜακΦαρλαντ (σε μια συνέντευξη για την σειρά κινούμενων σχεδίων Σποουν)

ΜΠΛΟΟΥ ΣAΜΘΙΝΓΚ ΑΠ  (αγγλικά_Blow something up)

που σημαίνει «ανατίναξε κάτι».

Όλα αυτά δεν είναι καθόλου κατακριτέα. Ισα ισα που μια καλή περιπέτεια είναι πολύ διασκεδαστική και τονωτική. Το πρόβλημα είναι ότι τα υπερηρωικα κόμικς θα μπορούσαν να είναι πολλά περισσότερα. Και πράγματι μπορούν. Χάρη στην Μοντέρνα Εποχή έχουμε παραδείγματα που το αποδεικνύουν περίτρανα.


Ένα πρώτο παράδειγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι το Ο ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ του Φρανκ Μιλλερ. Μετά από δέκα χρόνια απουσίας ο Μπατμαν επιστρέφει στην καταπολέμηση του εγκλήματος φανερά πιο αδύναμος. Χάρη στα χρόνια που κουβαλά στην πλάτη του και στα περιττά κιλά. Η Γκοθαμ έχει παρακμάσει αρκετά και τίποτα δεν φαίνεται να λειτουργεί. Όλα καλούν τον Μπρους Γουέιν να πάρει τα ηνία στα χέρια του. Όλα κριτικάρονται στο κομικ αυτό. Από τον το καλό παιδί Σούπερμαν, τσιράκι πλέον του προέδρου της Αμερικής μέχρι την εκδοχή ότι ο Μπατμαν ίσως θέλει να το παίξει σωτήρας χάρη στην ανυπαρξία της σεξουαλικής του ζωής. Ο Φρανκ Μιλλερ ξεκάθαρα δημιουργεί (με συμβατική σκέψη) μια περιπέτεια. Αλλά δεν τον ενδιαφέρει η δράση, τουλάχιστον αυτό καταλαβαίνω εγώ. Η δράση και το στοιχείο της περιπέτειας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας διότι μιλάμε για τον Μπατμαν. Δεν είναι η περιπέτεια όμως το ζητούμενο της ιστορίας. Το ζητούμενο είναι η επικοινωνία του κόσμου του Μπατμαν σε μας από τον Μιλλερ. Ο κόσμος του στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ξεκάθαρα ανανεωμένος (σε σχέση με άλλες του ιστορίες). Από την λογική ότι δεν βλέπουμε τις ζωές των ηρώων ως δικαιολογία για δράση αλλά ως αναπόσπαστο ζωτικό κομμάτι του θέματος της αφήγησης.

Το πολύ καλό MAΞΞ του Σαμ Κιθ πάει όλη την ιστορία λίγο παρά πέρα. Ενώ ξεκινά η σειρά ως μια υπέρ ηρωική υπόθεση τύπου Σκοτεινής (Μοντέρνας) εποχής στην συνέχεια εξελίσσεται και παίρνει την μορφή (θα λέγαμε) παραμυθιού. Έχει τέτοια στάνταρντ. Παραμύθι με την λογική ότι μας μιλά για κάτι τελείως παραμυθένιο και εξωπραγματικό όπως η συχνή μεταφορά του Μαξξ στο Αουτμπακ την Πανγαιας και άλλα θεότρελα. Εγώ θα το χαρακτήριζα αστικό παραμύθι υπερωικού τύπου κόμικς. Ο Μαξξ είναι στην πραγματικότητα (κουνέλι) ένας άστεγος σουπερ ήρωας που ζει σε ένα κουτί (τέρμα παραμύθι). Παθαίνει εκλάμψεις και ξαφνικά βρίσκεται στο Αουτμπακ όπου είναι ο προστάτης της Τζούλι της Λεόπαρδης Βασίλισσας. Η Τζούλι στον πραγματικό κόσμο είναι μια κοινωνική λειτουργός η οποία έχει βγάλει τον Μαξξ πολλές φορές από την δύσκολη θέση. Το κόμικς διατηρεί όλα τα στοιχεία αυτά που το κατατάσσουν στα υπέρ ηρωικά κόμικς χωρίς να ξεφεύγει από τα πλαίσια και να γίνεται μια ιστορία φαντασίας της οποίας ο κύριος ήρωας απλά μοιάζει με τον Χαλκ. Και στο Μαξξ το ζητούμενο δεν είναι η δράση. Ούτε τα ποντίκια του. Πιο πολύ θα έλεγα μας ενδιαφέρουν τα μεγάλα δόντια του παρά ότι άλλο. Σε άλλα κόμικς της εποχής η μεγάλη φυσική διάπλαση ήταν ένα στοιχείο προσέλκυσης του αναγνώστη. Χωρίς σιξ πακ ήταν αδύνατο να πας μπροστά.
Ο Μαξξ παρόλο που είναι μπρατσαρας δεν μετριέται ως τέτοιος. Καταφέρνει να περάσει απαρατήρητος και όταν το καλεί η κατάσταση τότε συνειδητοποιούμε ότι ο λαγός δεν αστειεύεται. Τρομερό.

Άλλο πολύ καλό παράδειγμα είναι το ΜΠΟΡΝ ΑΓΚΕΝ (Daredevil Born Again) των Μιλλερ και Ματσουκελι. Σε αυτήν την ιστορία που αποτελείται από έξι (?) συνέχειες βλέπουμε τον Ματτ Μερντοκ να συνθλίβεται από τον βασιλιά του εγκλήματος Κινγκπιν. Κατά την διάρκεια της σειράς η στολή του ήρωα είναι σχεδόν τελείως απούσα όπως επίσης και η αίσθηση ότι ο Ματτ είναι ο Ντερντεβιλ. Σε αυτό δεν συντελεί η απουσία της στολής αλλά το δράμα που εκτυλίσσεται στις σελίδες. Πάντως κάποιο ζωτικό ρόλο παίζει και το κοστούμι του ήρωα (η ανυπαρξία του). Το ενδιαφέρον της ιστορίας είναι η κατάρρευση και αναγέννηση του ήρωα. Εννοείται πως και εδώ εμπλέκεται το στοιχείο της περιπέτειας αλλά σκοπός της ιστορίας είναι η μαρτυρία του θεατή της σχεδόν ολοκληρωτικής καταστροφής ενός ήρωα του οποίου η μυστική ταυτότητα μαθεύτηκε από τον χειρότερο εχθρό του και της μετέπειτα θριαμβευτικής του αναγέννησης.

Το συγκεκριμένο δίδυμο δημιούργησε άλλη μια φανταστική μίνι σειρά το ΓΗΑΡ ΟΥΑΝ (Βatman Year One). H ιστορία αυτή μας διηγείται την πρώτη χρονιά του Μπρους Γουέιν ως Μπατμαν. Είναι εξαιρετικά φοβερό πως το κόμικς αυτό επικεντρώνεται στην σχέση του Μπατμαν με τον αστυνομικό Γκορντον. Από ότι θυμάμαι πιο πολύ βλέπουμε και διαβάζουμε τον Γκορντον παρά τον κύριο ήρωα. Η σχέση παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Διότι δεν γίνεται να είσαι του νόμου το όργανο και να έχεις οποιαδήποτε σχέση με κάποιον ο οποίος παίρνει με το έτσι θέλω το δικαίωμα της επιβολής του. Για ακόμη μια φορά θα πω πως το κόμικς αυτό διέπεται από την λογική της δράσης και της περιπέτειας. Αλλά...τι? Μη μου πείτε πως δεν θυμάστε? Σκοπός της δεν είναι να μας καθηλώσει με ατελείωτα αστυνομικοκυνηγητα αλλά να εξιστορήσει την πρώτη δύσκολη φάση του ήρωα και το πώς ωρίμασε και έγινε σιγά σιγά καθημερινότητα για τον Γουέιν. 



To σώθηκαν του τίτλου το χρησιμοποίησα για να ονομάσω την ωρίμανση τους. Δεν έχει κριτική και διαχωριστική διάθεση ανάμεσα στα ποιοτικά super hero κόμικς και σε αυτά που θεωρούνται τυπικά αμερικανικά.

Από το πώς θα γράψεις και θα στήσεις την ιστορία σου φαίνεται αν έχεις διάθεση να δημιουργήσεις μια κλασσική τύπου περιπέτεια η κάτι πιο ολοκληρωμένο. Η πλοκή από μόνη της δεν λέει κάτι. Πάντα ένας θα είναι και θα βρίσκει έναν και μπλα μπλα μπλα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου