Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Μαντ Λοβ (Mad Love)

Μαντ Λοβ ήταν μια μικρή εκδοτική εταιρεία του Άλαν Μούρ (Alan Moore), του σπουδαίου βρετανού συγγραφέα και δημιουργού κόμικς. Για την εταιρεία δεν ξέρω πολλά πράγματα. Η εκδοτική της ζωή της, πάντως δεν ήταν μεγάλη. Τα διαμάντια όμως που άφησε πίσω της, είναι μοναδικά. Εγώ είμαι γνώστης των δυο παρακάτω κόμικς της.

Μπιγκ Ναμπερς (Big numbers)

Το Μπιγκ Ναμπερς είναι ένα κόμικς πολύ ιδιαίτερο. Συντελεστές της είναι ο Άλαν Μούρ, στον ρόλο του συγγραφέα και ο Μπιλ Σινκιεβιτς (Bill Sienkiewicz), στον ρόλο του εικονογράφου. Αρχικώς είχε σχεδιαστεί ότι θα κυκλοφορήσουν δώδεκα τεύχη. Τελικά εκδόθηκαν μόνο δυο. Λέγεται, ότι ο Μπιλ Σινκιεβιτς αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την σειρά, χάρη στην εξεζητημένη εικονογράφηση που του ζητήθηκε να κάνει. Και ρωτώ εγώ με το απλό μυαλό που διαθέτω? Τι θα μπορούσε να ήταν αυτό, το τόσο εξεζητημένο? Ο Μπιλ είναι φοβερός. Και από τεχνική και από κονσεπτ. Και γενικότερα από τον τρόπο που προσεγγίζει το όλο θέμα της οπτικής αφήγησης. Μάλλον ο Μούρ θα είχε κάτι πολύ καλό στο μυαλό του. Ίσως να έπρεπε ο Μπιλ να κάνει εκτενέστατη έρευνα, παρουσιάζοντας την πόλη και τους ανθρώπους της ιστορίας με ένα τρόπο πολύ απαιτητικό. Η βασική υπόθεση είναι η εισβολή δυτικών (λογικά Αμερικανών) έμπορων σε μια μικρή σχετικά αγγλική πόλη, μέσα από τα μάτια των κατοίκων της. Ο Άλαν Μούρ είχε δηλώσει πως αυτό το κόμικς θα μπορούσε να ήταν το μεγαλύτερο του κατόρθωμα.

Ααργκ (Aargh)

Το Ααργκ, είναι συντομογραφία (Aargh, Artists Against Rampant Government Homophobia). Είναι ένα ουαν σοτ (one shot), 76 σελίδων, κόμικς. Ουαν Σοτ είναι ένα κόμικς το οποίο δεν συνεχίζεται. Δεν είναι τεύχος κάποιας σειράς. Το κόμικς ήταν ένα είδος διαμαρτυρίας και πίεσης εναντίον του νόμου (ή κάτι τέτοιο), ο οποίος είχε σχεδιαστεί  για να επικηρύξει την προβολή της ομοφυλοφιλίας από τις τοπικές αρχές, στην Βρετανία. Παρακάτω παραθέτω την λίστα των δημιουργών, έτσι όπως την βρήκα στην Γουηκηπηντια (Wikipedia).

Writers                                         

Alan Moore
David Lloyd
Neil Gaiman
Bryan Talbot
Dave Sim
Groc
Geoff Ryman
Alexei Sayle
Hunt Emerson
Sue Hyde
David Leach
Dave Gibbons
Dave Thorpe
David Shenton
Charles Shaar Murray
Posy Simmonds
Dick Foreman
Roz Kaveney
Garry Leach
Howard Cruse
Bill Sienkiewicz
Harvey Pekar
Art Spiegelman
Kevin O'Neill
Steven Appleby
Kate Charlesworth
Jennie Wilson
Lisa Power
Izzy Islam
Robert Crumb
Brian Bolland
Dominic Regan
Savage Pencil
Phil Elliot
Tony Reeves
Frank Miller
Kathy Acker
Jamie Delano
Mark Vicars
Joyce Brabner
Debbie Delano
Phyllis Moore

Artist(s)

Steve Bissette
David Lloyd
Rick Veitch
Dave Gibbons
Groc
Grahame Baker
Oscar Zarate
Hunt Emerson
David Leach                                           
Lin Jammet                                            
David Shenton
Floyd Hughes
Posy Simmonds
Dick Foreman
Graham Higgins
Garry Leach
Howard Cruse
Bill Sienkiewicz
Joe Zabel
Gary Dumm
Art Spiegelman
Kevin O'Neill
Steven Appleby
Bryan Talbot
Mark Buckingham
Kate Charlesworth
Dave Sim
Gerhard
Izzy Islam
Robert Crumb
Brian Bolland
Dominic Regan
Savage Pencil
Phil Elliot
Tony Reeves
Frank Miller
Shane Oakley
Denys Howard
Jaime Hernandez
Gilbert Hernandez


                                                       Big numbers

                                                    Aargh





Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2011

Μπλακ Κισς (Black Kiss)


Το Μπλακ Κισς είναι ένα ασπρόμαυρο κόμικς δώδεκα τευχών της Βορτεξ Κομικς (Vortex). Δημιουργός της είναι ο Χαουαρντ Τσεηκιν (Howard Chaykin) και κυκλοφόρησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 (1988). Πρόκειται για μια σκληροπυρηνική αστυνομική ιστορία με αρκετή δόση σεξ και βίας καθώς επίσης και   με κάποια απρόσμενα υπερρεαλιστικά στοιχεία.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ο Χαουαρντ Τσεηκιν είναι ένα πολύ καταξιωμένος και δημοφιλής αμερικανός καλλιτέχνης κόμικς που πέρασε μεγάλο μέρος της καριέρας του, φτιάχνοντας μη υπερηρωικά κόμικς. Η πολύ γνωστή και καταξιωμένη σειρά Αμερικαν Φλαγκκ (American Flagg) της Φιρστ (First Comics) αποτελεί σίγουρα ένα διαμάντι των 80ς.
Η Βορτεξ Κομικς λειτούργησε για καμιά δεκαριά χρόνια περίπου. Από τις αρχές του 80 έως τις αρχές του 90 με έδρα το Τορόντο του Καναδά, η εταιρεία παρουσίαζε ένα ξεχωριστό μείγμα τίτλων. Από τον Μπλακ Κισς του Τσεηκιν μέχρι και τον Γιαμμυ Φερ (Yummy Fur) του Τσέστερ Μπράουν (Chester Brown).

Πρώτη μου επαφή με τον Τσεηκιν ήταν στην ΚομικΝτομ του 2010 στην έκθεση Από τον Γελοου Κιντ στον Κόναν. Όπου υπήρχε το εξώφυλλο του καταπληκτικού Ταημ Σκουερντ (Time2). Αργότερα έπεσε στα χέρια μου το Μπλακ Κισς από τις εκδόσεις Βαβέλ που το είχαν δημοσιεύσει σε ένα πολύ ωραίο άλμπουμ ευρωπαϊκού στυλ. Ομολογώ πάντως πως δεν είναι και η αντιπροσωπευτικότερη δουλειά του Χαουη καθώς αποτελεί μεγέθυνση των, φαινομενικά τουλάχιστον, εμμονών του. Παρόλα αυτά παραμένει ένας ενδιαφέρον τίτλος που αξίζει της προσοχής του αναγνώστη.

Μια πάλαι ποτέ σταρ της υποκριτικής και το αμόρε της, ένας τραβεστί, ψάχνουν απεγνωσμένα ένα φιλμ (μπομπίνα) του οποίου το υλικό δεν πρέπει να διαρρεύσει με τίποτα. Στο δρόμο τους βρίσκεται ένας μουσικός, εβραϊκής καταγωγής, ο οποίος αναλαμβάνει να τις βοηθήσει. Μαθαίνει ότι η συγκεκριμένη σταρ άνηκε σε μια αίρεση ή κάτι τέτοιο και ότι το φιλμ είχε σχέση με τα τεκταινόμενα της οργάνωσης. Η σταρ κατείχε κάποιο είδος αθανασίας και ετοίμαζε να τροποποιήσει και την ερωμένη της με θύμα τον μουσικό, όταν τελικά γλιτώνει και γυρνά κάθε κατεργάρης στο πάγκο του.

Η σειρά δεν είναι απλά προκλητική. Είναι ακραία προκλητική. Και ίσως όχι τόσο με τις εικόνες της, όσο με τους διαλόγους άνευ προηγούμενου. Λέμε τώρα. Και μάλιστα για τα τέλη του 1980, την περίοδο της γενικής ενηλικίωσης των κόμικς, την περίοδο που πολλοί δεν έβλεπαν με καθόλου καλό μάτι την ωρίμανση τους. Πραγματικά δεν χορταίνω το θράσος που υπάρχει αν και τελικώς, καίγεσαι. Δεν θέλω να παρεξηγηθώ. Η βία δεν με ελκύει καθόλου. Παρόλα αυτά, το θράσος του συγκεκριμένου κόμικς, έχει οπωσδήποτε μια δυναμική ξεχωριστή, από φιλολογική σκοπιά. Γιατί όπως και να το κάνουμε όταν ενόσω διαβάζεις την ιστορία πέφτεις πάνω στην ατάκα_ Που την βρήκες τέτοια πουτ**ρα?, θορυβείσαι μόνο και μόνο από την δύναμη της χυδαιότητας. Στην πρώτη σελίδα του πρώτου τεύχους, ακούμε στο μήνυμα του τηλεφωνητή, πως ο γιατρός της έχει χορηγήσει συνταγή, που περιλαμβάνει καθημερινώς ένα φλιτζάνι σπέρμα και ότι την συγκεκριμένη στιγμή διψάει πολύ. Και δεν είναι μόνη.

Το σχέδιο της σειράς είναι φανταστικό. Δυνατές, άτσαλες γραμμές, δυναμικό στυλιζάρισμα και φευγάτο κιαροσκουρο καθιστούν το στυλ του Χαουαρντ ξεχωριστό και πολύ αναγνωρίσιμο. Όσο για την στοιχειοθέτηση των καρέ της ιστορίας έχω να πω, πως δεν κάνει κάποια υπέρβαση και χρησιμοποιεί τον δικό του, καλό, στόρι τελλινγκ (story telling). Έχω διαβάσει ότι συνέχεια σχεδιάζει τον εαυτό του. Δεν ξέρω αν αληθεύει, αλλά πάντως πάρα πολλοί από τους πρωταγωνιστές του είναι εβραϊκής καταγωγής και μοιάζουν πολύ μεταξύ τους. Και αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι οι σχέσεις τους με γυναίκες. Πολλές φορές το γυναικείο στοιχείο είναι παρών στις ιστορίες του. Και όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο. Στο βιβλίο του Ροτζερ Σαμπιν (Roger Sabin) Κόμικς ή Κόμιξ, διαβάζουμε ότι_ Το κόμικς περιγράφεται από τον δημιουργό του στην εισαγωγή ως ελαφρύς πολυμορφικός σεξουαλισμός με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το σεξ, τον σατανισμό και τις έξυπνες ατάκες, αλλά χαρακτηριζόταν από βαθύ μισογυνισμό. Η ιστορία με φήμες περί μισογυνισμού πάει αρκετά πίσω. Τουλάχιστον μέχρι τον καιρό του Αμερικαν Φλαγκκ όπου διάφορες ζατιεροφορουσες διακοσμούσαν τα εξώφυλλα. Παρόλο που δεν έχω διαβάσει το Σαντοου (Shadow-Blood and Judgment) του Τσεηκιν, ξέρω ότι πρόκειται για μια κακόφημη (που έκανε αίσθηση εννοώ) σειρά στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και έχω να παρατηρήσω ότι ίσως το δεύτερο μισό του 80 βρίσκει τον Χαουαρντ να φτιάχνει τις πιο αμφιλεγόμενες ιστορίες του.   

Ακολουθούν κολλάζ αποσπασμάτων από κείμενα της ανθολογίας κόμικς, Βαβέλ. Βαβέλ, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1990. Καθώς είναι συγγραφικά κολλάζ, η θεματική σκάλα που υπάρχει στον γραπτό λόγο και σε μεταφέρει ομαλά σε όλα του τα θέματα, ενδέχεται να έχει μετατραπεί σε τσουλήθρα.



Το έργο αυτό του Χαουαρντ Τσεηκιν λέγεται Μπλακ Κισς, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1988, συνάντησε ενθουσιώδη υποδοχή και βίαιες αντιδράσεις, αλλά καμία λογοκρισία δεν τόλμησε να το απαγορεύσει. Γιατί? Γιατί το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό, όπως αναγνώρισαν οι κριτικοί σε όλο το κόσμο κι όπως διαπίστωσαν οι (εκατομμύρια) αναγνώστες του.

Το Μπλακ Κισς είναι ένα μίξερ βυζιών, κώλων και γεννητικών οργάνων, με κάποιες σφαίρες στη μούρη κι ένα λουτρό αίματος στο τέλος. Κι όμως δεν είναι καθόλου χυδαίο. Το πιο χυδαίο πράγμα που υπάρχει στο σενάριο είναι η φράση που απευθύνει ο Κασς Πολλακ (Cass Pollack) σε κάποια γνωστή του:
-          Το ξεχνάω συνέχεια ότι ψήφισες Ρηγκαν.
Μόνο σε αυτό το σημείο σταμάτησα το διάβασμα, επειδή με έπιασε κάτι σαν ναυτία που χειροτέρευσε όταν εκείνη η γυναίκα του απάντησε ότι είχε ψηφίσει δυο φορές τον Ρηγκαν. Υπάρχουν και κάποια όρια, ρε παιδί μου.

Τι λέει ο Χαουαρντ Τσεηκιν για την πολιτική ορθότητα στα κόμικς?

Μερικοί πιστεύουν ότι έχω μετατραπεί σε δεξιό, αλλά κάνουν μεγάλο λάθος. Πιστεύω σε μια πλουραλιστική κοινωνία, παράλληλα όμως μισώ την ιδέα της πολιτικής ορθότητας. Ζώντας σε αυτήν την χώρα, δεν ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ να είμαι πολιτικά ορθός. Δεν έχω καμία όρεξη να προστατεύεται από το Σύνταγμα το δικαίωμα μου στους καλούς τρόπους.

Και συνεχίζει για άλλα θέματα.



Ούτε που ξέρω ποιο είναι το αγοραστικό κοινό των κόμικς. Δεν δημιουργώ πάντως για τον εαυτό μου, αφού πιστεύω στην εμπορικότητα μιας δουλειάς. Αν δημιουργούσα για τον εαυτό μου, θα ήμουν ο Αρτ Σπιγκελμαν (Art Spiegelman) ή ο Χάρβεϊ Πηκαρ (Harvey Pekar). Μ’ αρέσει να κάνω αιματηρές, περιπετειώδεις ιστορίες που να ‘χουνε μια κάποια μαγκιά. Μαγκιά για μένα σημαίνει να έχεις απόψεις, να μπορείς να τις εκφράσεις και να τις υποστηρίζεις. Οι σημερινοί αναγνώστες αισθάνονται τελείως ανίκανοι, τελείως ανήμποροι να επηρεάσουν έστω και στο ελάχιστο τον κόσμο τους και έτσι αφήνουν τις βαριές δουλειές στους σουπερ ήρωες. Όπως έχω πει αρκετές φορές, οι εραστές των κόμικς στην Αμερική λατρεύουν την ιδέα του απόλυτου καλού, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με το απόλυτο κακό. Δυστυχώς, κάνουν λάθος όσο κι αν χτυπιέται για το αντίθετο ο Στηβ Ντιτκο (Steve Ditko). Κατά βάση, η πλειοψηφία των σημερινών κόμικς δεν διαφέρει από τον Άρτσι (Archie) μόνο που οι ήρωες τους φοράνε στολές. Εγώ προσπαθώ να προσεγγίσω ένα ακροατήριο που πάει σινεμά, διαβάζει βιβλία και ενδιαφέρεται για οπτικοποιημενες ιστορίες. Απλώς κυκλοφορώ τα δημιουργήματα μου και εύχομαι το κοινό να τα ανακαλύπτει.

Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Νταηρεκτ Σεηλς Μάρκετ (Direct sales market)


Σε αυτό το άρθρο θα γράψω για ένα καθαρά τεχνικό θέμα που όπως φαίνεται παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για τα βόρειο-αμερικανικά κόμικς. Θα γράψω λοιπόν για το Νταηρεκτ Σεηλς Μάρκετ ή Νταηρεκτ Μάρκετ (Direct Market). Και θα το αναφέρω από δω και πέρα ως Ν.Σ.Μ.

Το Ν.Σ.Μ. είναι ένα εναλλακτικό σύστημα διανομής κόμικς στην Βόρεια Αμερική το οποίο ξεκίνησε στην δεκαετία του 1970. Εναλλακτικό σε σχέση με το τυπικό σύστημα διανομής το οποίο προμηθεύει κόμικς, τα νιουσσταντς (newsstands), πάγκους με περιοδικό τύπο, τα φαρμακεία (drug stores) και τα καταστήματα ζαχαρωτών (candy stores). Ποτέ μου δεν κατάλαβα ακριβώς που πουλούσαν κόμικς πριν από τα κομικσαδικα. Νομίζω ότι όποιο μέρος μπορούσε να φιλοξενήσει κόμικς, το έκανε. Ακόμα και τα μανάβικα (groceries).  

Το Ν.Σ.Μ. ξεκίνησε ως ένα βοηθητικό σύστημα το οποίο θα στήριζε τον κυρίως τρόπο διανομής κόμικς αλλά πλέον, εδώ και πολλά χρόνια είναι το βασικό. Αποτελείται από έναν (κυρίως) διανομέα και τα καταστήματα κόμικς. Η κύρια διαφορά είναι η μη επιστρεψιμοτητα των απούλητων προϊόντων. Οι ιδιοκτήτες καταστημάτων κόμικς παραγγέλλουν κατευθείαν από τον εκδότη και όχι από διανομείς. Ακολουθεί ένα κείμενο μεταφρασμένο (ελεύθερα, από μένα), γραμμένο από τον Τζων Μπερν (John Byrne), δημοσιευμένο σαν εισαγωγή του Νταηντζερ Ανλιμιτεντ (Danger Unlimited) της Νταρκ Χορς (Dark Horse) το 1995. Ένα απόσπασμα του κειμένου της εισαγωγής του κόμικς.  

Τα τελευταία δέκα χρόνια, η βιομηχανία των κόμικς έχει έρθει στο σημείο να είναι όλο και περισσότερο εξαρτημένη σε αυτά που αποκαλούνται Απευθείας Πωλήσεων Αγορές. Αυτά είναι μαγαζιά τα οποία πωλούν μόνο κόμικς ή αντικείμενα σχετικά με κόμικς (κάρτες, αφίσες, βίντεο, παιχνίδια.) Και όταν το Ν.Σ.Μ. ξεκίνησε γύρω στο 1975, ήμουν πιθανώς ο μόνος άνθρωπος στην βιομηχανία των κόμικς ο οποίος πίστευε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει κάτι άλλο παρά κάτι καλό.

Βλέπετε, αυτό που το Ν.Σ.Μ. έκανε ήταν να δημιουργήσει ένα καταφύγιο για τους περιθωριακούς τίτλους, κόμικς που πουλούσαν λιγότερο από 100.000 κόπιες τον μήνα, ποσό που ήταν θεωρημένο από τις περισσότερες εταιρείες ως απαραίτητο για την οικονομική τους ευημερία. Στον άγριο και τρελό κόσμο των κόμικς, βλέπετε, ένα κόμικς των νιουσσταντς, θα πρέπει να τυπώσει τον διπλάσιο αριθμό των αντιτύπων από αυτόν που θα πουλήσει. Αυτό οφείλεται στις ιδιοτροπίες της διανομής και του μάρκετινγκ τα οποία απαιτούν ένα μεγάλο πλεόνασμα αντιτύπων μόνο για να βεβαιώσουν ότι η σωστή ποσότητα θα φτάσει στο ράφι του Της μαμάς και του Μπαμπά η Αγορά-Πολυκατάστημα (Mom and Pops Buy-All Store, αναφερω το όνομα του καταστήματος για να κατονομάσω μια εναλλακτική πηγή κόμικς πέρα από κομικσαδικα). Και αυτά που δεν πουλιούνται, επιστρέφονται στην εταιρεία για επιστροφή χρημάτων. Αλλά στο Ν.Σ.Μ. μόνο όσα αντίτυπα χρειάζεται να τυπωθούν, τόσα αντίτυπα παραγγέλλονται από τα καταστήματα. Με άλλα λόγια για να πουλήσουμε 100.000 αντίτυπα του Χ κόμικς στο περιβάλλον των νιουσσταντς, η Χ εταιρεία (τα ονόματα των Χ στο πρωτότυπο κείμενο έχουν ονόματα. Αλλά καθώς δεν ξέρω αν είναι αληθινά τα ονομάζω Χ) θα χρειαστεί να τυπώσει 200.000, αλλά αν ήθελε να πουλήσει 50.000 στο Ν.Σ.Μ. θα χρειάζονταν να τυπώσει...50.000. Έτσι τα προϊόντα που πουλιούνται στο Ν.Σ.Μ. είναι σχεδόν 100 τοις 100 κέρδος – ειδικά όταν δεν γίνονται επιστροφές από τις αγορές ευθέων πωλήσεων, τα κομικσαδικα.
Αυτό έχει δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης στο μυαλό πολλών, αν όχι όλων, των ιδιοκτήτων καταστημάτων. Όταν ένας νέος τίτλος εμφανίζεται, παραγγέλλουν τόσα αντίτυπα όσα πιστεύουν ότι μπορούν να πουλήσουν, συν κάποια έξτρα τα οποία δεν πουλιούνται αρχικώς αλλά φυλάσσονται για να πουληθούν αργότερα με μεγαλύτερη τιμή αν το κόμικς αποδεδειχθεί καυτό. Μετά στο δεύτερο τεύχος παραγγέλλουν τα δυο-τρίτα και στο τρίτο τεύχος παραγγέλλουν τα δυο-τρίτα των δυο-τρίτων. Έτσι το κατάστημα το οποίο παραγγέλλει 30 κόπιες του Χ κόμικς #1, θα παραγγείλει συνήθως μονάχα 20 κόπιες του Χ κόμικς #2 και ίσως μια ντουζίνα αντιτύπων του #3. Κάτι που είναι μια χαρά. Το πρόβλημα είναι ότι το Ν.Σ.Μ. απαιτεί επίσης, οι παραγγελίες να γίνονται μήνες πριν την διανομή των κόμικς στα καταστήματα. Τρεις μήνες, συνήθως, και έτσι ο καταστηματάρχης κανονίζει ήδη τις παραγγελίες του στο Χ κόμικς #3 πριν καν το Χ κόμικς #1 φτάσει τους αναγνώστες. Και τι κάνει τότε, όταν το Χ κόμικς είναι ένα μέγα-χιτ και οι πελάτες του ζητωκραυγάζουν για τον ίδιο αριθμό αντιτύπων του τεύχους 2 με τον αριθμό αντιτύπων του τεύχους 1 που πούλησε το Χ κόμικς? Τότε μπορούν να παραγγείλουνε περισσότερα. Αλλά θα κοστίσει περισσότερο. (Κάτι που ανακάλυψα πρόσφατα είναι ότι οι εταιρείες, οι εκδότες, συνήθως διαφημίζουν το προϊόν όταν είναι να φτάσει τα ράφια και όχι τρεις μήνες νωρίτερα όταν γίνεται η παραγγελία. Έτσι οι περισσότεροι πιθανοί αναγνώστες δεν ξέρουν καν ότι ο τίτλος θα εκδοθεί μέχρι την πάροδο της περιόδου των τριών μηνών κατά την αρχή της οποίας οι παραγγελίες είχαν ήδη γίνει). Οποιοσδήποτε με στοιχειώδη αίσθηση επιχειρηματικότητας μπορεί να αρχίσει να βλέπει ότι το Ν.Σ.Μ είναι κάτι λιγότερο από ένα καλό πράγμα. Αναγκάζει τους λιανοπωλητές να στενέψουν την προσοχή τους, να παραγγείλουν τίτλους τους οποίους νομίζουν μεγάλες μελλοντικές επιτυχίες. Και έτσι ο κύριος λόγος που το Ν.Σ.Μ. θεωρούνταν ένα καλό πράγμα, η στήριξη δηλαδή των τίτλων που δεν πουλούσαν αρκετά, εξανεμίζεται και όλη η ενέργεια κατευθύνεται στα πολύ δημοφιλή κόμικς.

O Tζων Μπερν διηγούνταν σε αυτήν την εισαγωγή τους λόγους για τους οποίους ματαίωσε την σειρά κόμικς Ν.Α. (D.U.-Danger Unlimited). Αν κατάλαβα καλά το σύστημα των λιανοπωλητών με την μείωση του εν τρίτου δεν άφησε περιθώρια στην σειρά να μαθευτεί σε ένα επίπεδο, στο οποίο θα γινόταν αντιληπτό από τους καταστηματάρχες, ότι το κόμικς προχωρεί.

Στην Γουηκηπηντια (Wikipedia) για το συγκεκριμένο θέμα διάβασα πως υπάρχουν γνώμες ανθρώπων που υποστηρίζουν πως δημιουργείται ένα σαν γκέτο. Καταστηματαρχών, φανατικών αναγνωστών και αναγνωστών του σήμερα. Και ότι μάλλον η αδυναμία του Ν.Σ.Μ. να βρει νέους αναγνώστες, ίσως έχει πολύ άσχημα αποτελέσματα.

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2011

Ρονιν (Ronin)


Ακολουθούν δημοσιευμένες γνώμες σπουδαίων δημιουργών, παρμένες από τα οπισθόφυλλα των κόμικς του Ρονιν. Την μετάφραση την έχω κάνει εγώ. Πριν περάσω όμως στο κυρίως άρθρο να δώσω μερικά στοιχεία για του τίνος πρόκειται. Το Ρονιν είναι μια μίνι σειρά, ένα γκραφικ νοβελ έξι τευχών της ΝτιΣι δημοσιευμένο το 1983/1984. Δημιουργός, συγγραφέας και σκιτσογράφος είναι ο Φρανκ Μιλλερ. Το χρώμα το έχει επιμεληθεί η φανταστική Λυνν Βαρλεη (Lynn Varley).


Για κάποιο καιρό παρακολουθούσα την άνοδο του Φρανκ Μιλλερ. Στην αρχή υπέπεσε (ο Μιλλερ) της προσοχής μου όταν έκανε τον Ντερντεβιλ όπου φανέρωσε ένα ταλέντο σε πρωτοποριακό κανόνισμα των πάνελ του κόμικς σε συνδυασμό με δυναμικό σκιτσάρισμα. Αλλά, σημαντικότερο για μένα ήταν η βασική του ικανότητα να δημιουργεί ανάλογη διάθεση και συναισθηματικό περιεχόμενο. Χειροκρότησα την διακαή του έρευνα και μελέτη πέρα από τα σύνορα της τέχνης τα γνωστά, τα οποία αυτός βρήκε. Το Ρονιν δείχνει ένα τεράστιο βήμα στην καλλιτεχνική πρόοδο του Μιλλερ. Με αυτό το κόμικς παρουσιάζει μια πιο ώριμη χρήση των καρέ καθώς επίσης και θαρραλέο πειραματισμό μελανώματος και στυλ. Περιμένω με ανυπομονησία την συνέχεια της σειράς.
                                                                  Γουηλ Αησνερ. (Will Eisner)

Μια rip-snorting ιστορία της μετά-Τριτοπαγκοσμιοπολεμικης μελαγχολίας. Εάν ψάχνεται για ειρήνη και ησυχία, ψάξτε αλλού. (Rip snorting σημαίνει αυτολεξεί_ ακόλαστη επίδειξη θυμού με ξεφύσημα.)
                                                                  Γουόλτερ Σαημονσον. (Walter Simonson)

Αυτό θα αποτελέσει το νέο κριτήριο βάση του οποίου τα κόμικς θα κρίνονται...  λίγο δυσοίωνα, λίγο επικίνδυνα και πολύ διασκεδαστικά.
                                                                              
                                                                  Κλάους Γιάνσον. (Klaus Janson)    

Το Ρονιν προκαλεί τους αναγνώστες με μια βίαιη άποψη του μέλλοντος, κάποιες ενοχλητικές ενοχές για την σημερινή ανθρώπινη κατάσταση και ένα ανησυχητικό στιλιστικό ξεκίνημα στην τέχνη του Φρανκ Μιλλερ. Αυτοί που θα περίμεναν μια επανάληψη του Ντερντεβιλ, ή που απλά δεν αρέσκονται σε προκλήσεις, μπορεί να δυσαρεστηθούν ή να μπερδευτούν. Αυτοί που απολαμβάνουν την ευκαιρία να παρακολουθούν ένα καλλιτέχνη να παίρνει ρίσκα δεν έχουν άλλη επιλογή από το να είναι ικανοποιημένοι. Υπολογίστε με στους δεύτερους από τους παραπάνω αναφερόμενους.
                                                                  Στηβ Γκερμπερ. (Steve Gerber)

Μια θαυμάσια σύνθεση σκίτσου και σεναρίου, ένα από τα πρώτα –και τα καλύτερα– κόμικς που εκμεταλλεύεται πλήρως τις έμφυτες πιθανότητες του έγχρωμης διαδικασίας φορματ. Δεν μπορώ να περιμένω να δω τι γίνεται μετά– περιμένω με ανυπομονησία να δω και τον συγγραφέα και το έργο να εκπληρώνουν την αξιοσημείωτη δυναμική τους.
                                                                  
                                                                   Κρις Κλαρεμοντ. (Chris Claremont)

Το μέτρο βάση του οποίου όλα τα άλλα κόμικς θα κρίνονται, εντάξει... ίσως τώρα να σταματήσουν να τα αποκαλούν κομικ μπουκς.
                                                                 
                                                                  Λεν Βαην. (Len Wein)

Μόνο κάποιος όμοια εμπλεκόμενος στου ιδίου τύπου εγχείρημα μπορεί να εκτιμήσει την ικανότητα, την αφοσίωση και τον αγνό ιδρώτα που απορρέουν στο Ρονιν του Φρανκ Μιλλερ. Ο Φρανκ έχει σταθερά βάλει και τα δυο του πόδια στο μονοπάτι το οποίο τα κόμικς πρέπει να πάρουν, εάν το συγκεκριμένο μέσο είναι να φτάσει την απόλυτη δυναμική του. Το Ρονιν μας παραδειγματίζει την δημιουργικότητα και προσπάθεια τα οποία θα είναι σημείο αναφοράς για τις εκδόσεις που ακoλουθούν. Ένα συναρπαστικό κομικ-μπουκ σε ένα συναρπαστικό καιρό για την βιομηχανία μας.

                                                                  Τζο Κιουμπερτ. (Joe Kubert)

Ναι. Στο Ρονιν ο Φρανκ Μιλλερ πειραματίζεται. Στο στυλ της τέχνης του, στην τεχνική της εξιστόρησης, στο να προχωρεί βαθύτερα στα θέματα και στις επιρροές του, που προηγουμένως είχαν απλά αγγιχθεί. Ναι. Περισσότερα αιτήματα γίνονται στον αναγνώστη, όπως με τον κινηματογράφο, η προσέγγιση είναι εξωτερική. Διάλογοι, εικόνες, και η στοιχειοθέτηση και αντιπαράθεση των καρέ τα λένε όλα, όχι παντοδύναμες επικεφαλίδες (ή υπότιτλοι) ή βολικά μπαλονάκια σκέψης. Ναι. Το κάνει να ακούγεται σαν ο Φρανκ να δημιουργεί ένα έργο μελλοντική έκθεση σε μουσείο, ένα εγχειρίδιο ή μελλοντικo θέμα για την διατριβή κάποιου. Και μπορεί να το κάνει. Αλλά αυτό δεν θα πρέπει να διώξει από το μυαλό κάποιου το γεγονός ότι το Ρονιν είναι ένα συναρπαστικό και διασκεδαστικό κόμικς, το οποίο σαν όλα τα αληθινά καλά κόμικς στήνει τον δικό του κόσμο, σε ρουφά μέσα και σε κρατά προσηλωμένο να διαβάσεις την συνέχεια. Διάολε. Μην αργείτε να μπείτε στο θέμα. Αγοράστε το. Είναι καλό.
                                                                   
                                                                 Άρτι Γκουντγουην. (Archie Goodwin)

Αυτό που κάνει ο Φρανκ είναι να παίρνει το βασικό πακέτο και να το ανακατεύει. Το διαστρεβλώνει. Το λυγίζει. Το σπρώχνει έξω από κάθε σχήμα. Και ποτέ δεν ξεχνά ότι πρόκειται για ένα κομικ-μπουκ. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος έπαινος που γνωρίζω.

                                                                    Τζων Μπερν. (John Byrne)

Το Ρονιν διακηρύσσει το θαύμα μιας ατομικής δημιουργικής διάνοιας που φτάνει την υψηλή τέχνη. Συνθέτει τεχνικές που μαθεύτηκαν από τους μεγάλους δασκάλους, τις αλλάζει για αναγνώστες διψασμένους για την τελειότητα και δείχνει ότι ο Φρανκ Μιλλερ θα έχει ένα μακρύ και ικανοποιητικό τελευταίο γέλιο εις βάρος όλων εκείνων που ισχυρίστηκαν ότι είναι αστέρι της μιας φοράς. Θριαμβευτικά ο Μιλλερ είναι στην διαδικασία της αποπληρωμής της αρχικής του υπόσχεσης που τον έκανε μια ξαφνική εντυπωσιακή δύναμη στο χώρο των κόμικς. Το Ρονιν είναι, ας το θέσουμε σύντομα, μια κορυφή τελειότητας βάση της οποίας οι άλλοι πρέπει να ανέρχονται.

                                                                    Χαρλαν Ελλισον. (Harlan Ellison)

Ο Φρανκ δεν είναι κάποιος ο οποίος απομακρύνεται από το τολμηρό εγχείρημα ή διστάζει να πάρει μεγάλο ρίσκο στην πλοκή ή στο γραφιστικό περιεχόμενο. Αυτή την φορά έλαμψε με μια αποτρόπαια ιστορία, μεγάλων μεγεθών... μια ιστορία που περιγράφει τον παρελθόν ενός άντρα και το μέλλον όλων μας με πλατιές, εκφραστικές πενιές μελανώματος, εμπλουτισμένη με την υποβλητική χροιά της Λυνν Βαρλεη. Μια ιστορία η οποία διαδοχικά αυξάνει τους χτύπους της καρδιάς σου και σε στέλνει αδιάβαστο. Είστε όλοι προσκεκλημένοι να ακoλουθήσετε τον Φρανκ αλλά σας παρακαλώ αφήστε χώρο για μένα. Δεν μπορώ να περιμένω, πως αυτό θα τελειώσει.
                                                                   
                                                                  Τερρυ Οστιν. (Terry Austin)

Όταν ένας νέος σκιτσογράφος έρχεται στο προσκήνιο και ενθουσιάζει τους αναγνώστες με την δουλειά του, αυτός ονομάζεται καυτός νέος τύπος. (Hot young turk. Πώς να το μεταφράσω? Καυτός νέος Τούρκος?) Όταν αυτός ο ίδιος ο σκιτσογράφος μελανώνει την δουλειά του, δίνοντας της ειλικρίνεια, ακεραιότητα και ταυτότητα, καλείται τότε ένας ολοκληρωμένος καλλιτέχνης. Όταν αυτός ο ίδιος καλλιτέχνης σχεδιάζει, μελανώνει, γράφει και επιβλέπει συνολικά το προϊόν, δημιουργώντας ένα φαινόμενο το οποίο προάγει την βιομηχανία του κόμικς, τότε αυτός ο καλλιτέχνης λέγεται Φρανκ Μιλλερ και το προϊόν Ρονιν.

                                                                   Μπιλ Σινκιεβιτς. (Bill Sienkiewicz)

Ένα μνημείο στην τέχνη της κομικ-μπουκ εξιστόρησης_ Ο Φρανκ Μιλλερ και η Λυνν Βαρλεη δημιουργούν ένα έργο αισθησιακού θαύματος.

                                                                    Τζωρτζ Περεζ. (George Perez)

Ρονιν. Καλά. Σίγουρα. Κουράστηκα λίγο να ακούω για το Ρονιν. Κάθε λίγο και λιγάκι, άνθρωποι σαν τον Φρανκ Μιλλερ εμφανίζονται. Μπορούν να σκιτσάρουν απίστευτα καλά και μπορούν να γράψουν ακόμη καλύτερα. Η αίσθηση τους του εξιστορείν είναι πάντα ένα-δυο βήματα πάνω από το τέλειο. Και πάντα βελτιώνονται. Όταν νομίζεις πως φτάνουν στο καλύτερο το οποίο θα μπορούσαν ποτέ αυτοί να φτάσουν, αυτοί γίνονται ακόμη καλύτεροι. Και πάντα δουλεύουν γρήγορα επίσης. Μισώ ανθρώπους σαν τον Φρανκ Μιλλερ. Στα αλήθεια μισώ.
                                                                     Μπερνι Ραητσον. (Berni Wrightson)

Ο Φρανκ δεν αποπειράθηκε μόνο να βελτιώσει απλά την τέχνη των κόμικς, αλλά το πέτυχε κιόλας. Το Ρονιν είναι ένα όμορφο μείγμα σχεδίων, κειμένου και χρώματος.

                                                                     Μαρβ Γουλφμαν. (Marv Wolfman)