Σε αυτό το άρθρο θα γράψω για ένα καθαρά τεχνικό θέμα που όπως φαίνεται παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για τα βόρειο-αμερικανικά κόμικς. Θα γράψω λοιπόν για το Νταηρεκτ Σεηλς Μάρκετ ή Νταηρεκτ Μάρκετ (Direct Market). Και θα το αναφέρω από δω και πέρα ως Ν.Σ.Μ.
Το Ν.Σ.Μ. είναι ένα εναλλακτικό σύστημα διανομής κόμικς στην Βόρεια Αμερική το οποίο ξεκίνησε στην δεκαετία του 1970. Εναλλακτικό σε σχέση με το τυπικό σύστημα διανομής το οποίο προμηθεύει κόμικς, τα νιουσσταντς (newsstands), πάγκους με περιοδικό τύπο, τα φαρμακεία (drug stores) και τα καταστήματα ζαχαρωτών (candy stores). Ποτέ μου δεν κατάλαβα ακριβώς που πουλούσαν κόμικς πριν από τα κομικσαδικα. Νομίζω ότι όποιο μέρος μπορούσε να φιλοξενήσει κόμικς, το έκανε. Ακόμα και τα μανάβικα (groceries).
Το Ν.Σ.Μ. ξεκίνησε ως ένα βοηθητικό σύστημα το οποίο θα στήριζε τον κυρίως τρόπο διανομής κόμικς αλλά πλέον, εδώ και πολλά χρόνια είναι το βασικό. Αποτελείται από έναν (κυρίως) διανομέα και τα καταστήματα κόμικς. Η κύρια διαφορά είναι η μη επιστρεψιμοτητα των απούλητων προϊόντων. Οι ιδιοκτήτες καταστημάτων κόμικς παραγγέλλουν κατευθείαν από τον εκδότη και όχι από διανομείς. Ακολουθεί ένα κείμενο μεταφρασμένο (ελεύθερα, από μένα), γραμμένο από τον Τζων Μπερν (John Byrne), δημοσιευμένο σαν εισαγωγή του Νταηντζερ Ανλιμιτεντ (Danger Unlimited) της Νταρκ Χορς (Dark Horse) το 1995. Ένα απόσπασμα του κειμένου της εισαγωγής του κόμικς.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η βιομηχανία των κόμικς έχει έρθει στο σημείο να είναι όλο και περισσότερο εξαρτημένη σε αυτά που αποκαλούνται Απευθείας Πωλήσεων Αγορές. Αυτά είναι μαγαζιά τα οποία πωλούν μόνο κόμικς ή αντικείμενα σχετικά με κόμικς (κάρτες, αφίσες, βίντεο, παιχνίδια.) Και όταν το Ν.Σ.Μ. ξεκίνησε γύρω στο 1975, ήμουν πιθανώς ο μόνος άνθρωπος στην βιομηχανία των κόμικς ο οποίος πίστευε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει κάτι άλλο παρά κάτι καλό.
Βλέπετε, αυτό που το Ν.Σ.Μ. έκανε ήταν να δημιουργήσει ένα καταφύγιο για τους περιθωριακούς τίτλους, κόμικς που πουλούσαν λιγότερο από 100.000 κόπιες τον μήνα, ποσό που ήταν θεωρημένο από τις περισσότερες εταιρείες ως απαραίτητο για την οικονομική τους ευημερία. Στον άγριο και τρελό κόσμο των κόμικς, βλέπετε, ένα κόμικς των νιουσσταντς, θα πρέπει να τυπώσει τον διπλάσιο αριθμό των αντιτύπων από αυτόν που θα πουλήσει. Αυτό οφείλεται στις ιδιοτροπίες της διανομής και του μάρκετινγκ τα οποία απαιτούν ένα μεγάλο πλεόνασμα αντιτύπων μόνο για να βεβαιώσουν ότι η σωστή ποσότητα θα φτάσει στο ράφι του Της μαμάς και του Μπαμπά η Αγορά-Πολυκατάστημα (Mom and Pop’s Buy-All Store, αναφερω το όνομα του καταστήματος για να κατονομάσω μια εναλλακτική πηγή κόμικς πέρα από κομικσαδικα). Και αυτά που δεν πουλιούνται, επιστρέφονται στην εταιρεία για επιστροφή χρημάτων. Αλλά στο Ν.Σ.Μ. μόνο όσα αντίτυπα χρειάζεται να τυπωθούν, τόσα αντίτυπα παραγγέλλονται από τα καταστήματα. Με άλλα λόγια για να πουλήσουμε 100.000 αντίτυπα του Χ κόμικς στο περιβάλλον των νιουσσταντς, η Χ εταιρεία (τα ονόματα των Χ στο πρωτότυπο κείμενο έχουν ονόματα. Αλλά καθώς δεν ξέρω αν είναι αληθινά τα ονομάζω Χ) θα χρειαστεί να τυπώσει 200.000, αλλά αν ήθελε να πουλήσει 50.000 στο Ν.Σ.Μ. θα χρειάζονταν να τυπώσει...50.000. Έτσι τα προϊόντα που πουλιούνται στο Ν.Σ.Μ. είναι σχεδόν 100 τοις 100 κέρδος – ειδικά όταν δεν γίνονται επιστροφές από τις αγορές ευθέων πωλήσεων, τα κομικσαδικα.
Αυτό έχει δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης στο μυαλό πολλών, αν όχι όλων, των ιδιοκτήτων καταστημάτων. Όταν ένας νέος τίτλος εμφανίζεται, παραγγέλλουν τόσα αντίτυπα όσα πιστεύουν ότι μπορούν να πουλήσουν, συν κάποια έξτρα τα οποία δεν πουλιούνται αρχικώς αλλά φυλάσσονται για να πουληθούν αργότερα με μεγαλύτερη τιμή αν το κόμικς αποδεδειχθεί καυτό. Μετά στο δεύτερο τεύχος παραγγέλλουν τα δυο-τρίτα και στο τρίτο τεύχος παραγγέλλουν τα δυο-τρίτα των δυο-τρίτων. Έτσι το κατάστημα το οποίο παραγγέλλει 30 κόπιες του Χ κόμικς #1, θα παραγγείλει συνήθως μονάχα 20 κόπιες του Χ κόμικς #2 και ίσως μια ντουζίνα αντιτύπων του #3. Κάτι που είναι μια χαρά. Το πρόβλημα είναι ότι το Ν.Σ.Μ. απαιτεί επίσης, οι παραγγελίες να γίνονται μήνες πριν την διανομή των κόμικς στα καταστήματα. Τρεις μήνες, συνήθως, και έτσι ο καταστηματάρχης κανονίζει ήδη τις παραγγελίες του στο Χ κόμικς #3 πριν καν το Χ κόμικς #1 φτάσει τους αναγνώστες. Και τι κάνει τότε, όταν το Χ κόμικς είναι ένα μέγα-χιτ και οι πελάτες του ζητωκραυγάζουν για τον ίδιο αριθμό αντιτύπων του τεύχους 2 με τον αριθμό αντιτύπων του τεύχους 1 που πούλησε το Χ κόμικς? Τότε μπορούν να παραγγείλουνε περισσότερα. Αλλά θα κοστίσει περισσότερο. (Κάτι που ανακάλυψα πρόσφατα είναι ότι οι εταιρείες, οι εκδότες, συνήθως διαφημίζουν το προϊόν όταν είναι να φτάσει τα ράφια και όχι τρεις μήνες νωρίτερα όταν γίνεται η παραγγελία. Έτσι οι περισσότεροι πιθανοί αναγνώστες δεν ξέρουν καν ότι ο τίτλος θα εκδοθεί μέχρι την πάροδο της περιόδου των τριών μηνών κατά την αρχή της οποίας οι παραγγελίες είχαν ήδη γίνει). Οποιοσδήποτε με στοιχειώδη αίσθηση επιχειρηματικότητας μπορεί να αρχίσει να βλέπει ότι το Ν.Σ.Μ είναι κάτι λιγότερο από ένα καλό πράγμα. Αναγκάζει τους λιανοπωλητές να στενέψουν την προσοχή τους, να παραγγείλουν τίτλους τους οποίους νομίζουν μεγάλες μελλοντικές επιτυχίες. Και έτσι ο κύριος λόγος που το Ν.Σ.Μ. θεωρούνταν ένα καλό πράγμα, η στήριξη δηλαδή των τίτλων που δεν πουλούσαν αρκετά, εξανεμίζεται και όλη η ενέργεια κατευθύνεται στα πολύ δημοφιλή κόμικς.
O Tζων Μπερν διηγούνταν σε αυτήν την εισαγωγή τους λόγους για τους οποίους ματαίωσε την σειρά κόμικς Ν.Α. (D.U.-Danger Unlimited). Αν κατάλαβα καλά το σύστημα των λιανοπωλητών με την μείωση του εν τρίτου δεν άφησε περιθώρια στην σειρά να μαθευτεί σε ένα επίπεδο, στο οποίο θα γινόταν αντιληπτό από τους καταστηματάρχες, ότι το κόμικς προχωρεί.
Στην Γουηκηπηντια (Wikipedia) για το συγκεκριμένο θέμα διάβασα πως υπάρχουν γνώμες ανθρώπων που υποστηρίζουν πως δημιουργείται ένα σαν γκέτο. Καταστηματαρχών, φανατικών αναγνωστών και αναγνωστών του σήμερα. Και ότι μάλλον η αδυναμία του Ν.Σ.Μ. να βρει νέους αναγνώστες, ίσως έχει πολύ άσχημα αποτελέσματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου